The Legacy, de stamboom van de Nigeriaanse muzikant en politiek activist Fela Kuti luidt nu het derde geslacht in die zich als muzikant presenteert. Dit jaar zou de twee belangrijke albums hun 50 jarige jubileum vieren en zijn de albums London Scene en ‘Live! With Ginger Baker’ opnieuw geperst.
‘Ja, wat ik graaag wil zeggen is dat er wat geruchten zijn over Fela en zijn drumpartijen die hij heeft opgenomen!, zegt Femi Kuti. “Tom Allen heeft nooit drum partijen aangepast in de albums en dat vertelde hij toen Femi al dood was. Het is een grote discussie hier dat Tom Allen zei dat Fela niet alle partijen heeft gespeeld. Maar hij heeft ALLES opgeschreven en met Ginger Baker hebben ze beide apart de solo’s ingespeeld. Maar de basis heeft Fela Baker geleerd, uitgeschreven en al! Dat is wat ik iedereen wil laten weten!”
Het is niet vreemd dat de zoon hier helder over wil zijn. Fela Kuti is de meest inspirerende muzikant van Nigeria en Afrika. Zijn Afrobeats zijn beroemd en inspirerend voor de wereld van de muziek. Maar ook inspirerend in de maatschappij dat Fela bracht tot een inspirerend politiek getinte muzikant.
De zoon en bekende jazz muzikant en saxofonist Femi Kuti heeft dit jaar samen met zijn zoon Made Kuti afzonderlijk en tegelijkertijd een album uitgebracht Stop the Hate en For(e)ward.
“Het was een bijzondere ervaring”, verteld de jonge Made “Mijn vader maakte op dat moment een album en het was toeval dat ik mijn eigen album ging opnemen.”
“Ik speel alle instrumenten zelf. Het was mijn vader die even kwam kijken hoe het ging en stelde voor om samen dit op te pakken. Ik heb nog nooit gehoord dat een vader en zoon of moeder en dochter, gelijktijdig een kind en ouder gelijktijdig een album uit te brengen dat los van elkaar staan.”
“Het is als een team release en dat blows my mind. Het idee om het in praktijk te brengen en kijken hoe dat werkt was tricky maar gaf veel voldoening. Het gaf wat complicaties met het gelijktijdig uitbrengen van de albums. Het koste me wat geduld. Ik speel bas en sax op mijn vader zijn album en mijn vader deed de rest zelf. Samen zijn we naar producer van mijn vader gegaan om te kijken of hij de albums samen kan voegen. Ik ken natuurlijk alle songs van mijn vader voordat hij die opnam. We vonden elkaars muziek erg goed en mijn vader was verrast na het horen van mijn album na de mix.’ Ik was blij dat hij erg positief was. Hij is erg gefilterd in de keuze van zijn woorden als je hem wat vraagt maar het was mooi om de kritiek te krijgen. Dat was opbouwend en hoe de coolness van de solo’s en songs. Wat voor mij een belangrijke stap om de muziek in te gaan.”
“Als jonge generatie kijk je anders naar de albums van je vader, albums als Shoki Shoki en Fight to Win zijn erg belangrijk geweest voor de muziekindustrie in Nigeria en Afrika. Het heeft veel invloed in de genre en de jaren gegeven. Het zijn muzikale uitdagingen die niemand eerder had gedaan. Sorry Sorry en ‘Beng, Beng, Beng’ was een enorme hit en is nog steeds een belangrijk nummer hier in Nigeria. Door de beats en hip hop is het een belangrijk inspiratiebron voor jonge muzikanten inclusief mezelf.” Dan bedoel ik dat het een belangrijke inspiratiebron is voor iedereen die nu instrumenten wil bespelen. De geschiedenis hoe je instrumenten bespeeld en de historie van de muziek, speciaal hier in Nigeria. Je kunt gewoon niet praten over Nigeriaanse muziek zonder Fela en Femi Kuti te benoemen.”
Zo vader, zo zoon
De vader lijkt en luistert achteruit hangend in de stoel. Enigszins ontroerd. Het was een andere tijd maar ja ik herken me in het verhaal van Made en wat ik ooit zelf heb ondergaan. Het verschil is vooral dat ik weet dat Made muziek wilde maken en herken hem hierin. Voor mijn vader was het vooral nieuw. Hij liet me vooral vrij en gaf me de ruimte om te ontdekken wat ik in de toekomst zou willen doen.” “Ik had de keus en koos om in zijn band te spelen. Ik heb vooral gekeken wat het was en hoe het eraan toeging. Observeren en absorberen eigenlijk.”
“Als kind, ik denk dat ik 7 of 8 jaar oud was, luisterde ik altijd naar zijn platen. Behalve dat ene album dat eigenlijk van mijn moeder was. Ik danste altijd op de platen die ik draaide totdat ik in zijn band zat.”
“Met Made wist ik dat hij in de muziek wilde, dat is toch wat anders. Op jonge leeftijd van 3 is leerde hij de instrumenten spelen omdat hij naar de muziekschool ging. Eerst een blaasinstrumenten en daarna de piano en saxofoon. Ik ben zelf erg slecht in het schrijven van muziek. Ik weet dat hij dat kan en dat heeft hij ook geleerd. Dat maakt dat hij de studies over computer en muziek. Hij kent mijn vader en hij kent mij. Dat maakt dat ik denk dat hij het verder schopt dan ons. Het is als naar de maan gaan en daarna komt er een raket dat verder gaat en daarna nog verder hahahah. Wanneer hij kinderen krijgt zal het nog verder gaan hahaha”
“Ik zie in zijn stijl dat Made geen copy van ons wil zijn. Je hoort misschien wat details en inspiratie van mij en mijn vader maar het is absoluut geen copy. Het is nieuw en dat maakt in het inspirerend. Ok, ik heb inderdaad dezelfde route genomen. Ik heb mijn vader nooit willen copieren, maar als inspiratiebron gebruikt. Het is de bescherming van mijn muziek. Ik hou van uitdaging en als ik iets in de buurt van copy ging maken is het pijnlijk.”
De historie en politiek
Mijn vader heeft zich bezig gehouden met de politiek maar voor mij geldt dat anders. De protestsongs zijn bewust. Ik ben overal geweest en leef in Londen. Ik heb verschillende politieke stromingen gezien, van dictatuur, democratie of communisme. Het werkt in mijn ogen allemaal niet.Ik zie overal kapitalisme en ellende. Iedereen kan ergens voor staan. Wanneer ik naar San Francisco ga zie ik veel zwervers, wanneer ik in Engeland ben zie ik dat ook. De problemen zijn niet alleen in Nigeria maar het is vooral global. Of het nu het klimaat is of wat er in de mensen omgaat.”
“Made heeft dat zelfde beeld, we hebben goede discussies hierover. Er is onderdrukking in Congo ga zo maar door het komt overal voor.” “Titels als ‘Stop The Hate’ en ‘As We Struggle Everyday’ hier zijn de lyrics erg zoet en hard. Soms is het dat ik dat in de songs zoals de harde trompetten en de zoete klanken. Als je luistert naar ‘Pa Pa Pa’. Dat muzikaal stevig inelkaar zit en timmert met de klank Pa-pa-pa. Om voor alle songs de lyrics te maken is voor mij gemakkelijk omdat ik denk vanuit de muziek ik maak.”
“Ik zie veel dingen veranderen. In mijn hoofd gaan veel emoties om en ik probeer songs te maken en dan ben ik altijd weer verrast met wat ik maak. Aan het eind ben ik altijd verrast wat het is geworden. Ik ben nu al druk bezig om songs te maken voor een nieuw album. Voor de nieuwe generatie.”
“Ik ben altijd geïnspireerd door mij Vader en grootvader. Ik schrijf vanuit de gedachte. We zijn nog niet eens tot het punt om te zeggen wie we zijn. Binnen Nigeria is er veel te kort aan kennen en scholing. Creatieve mensen hebben niet eens de ruimte om creatief te zijn of zich te kunnen uiten.”
Mijn muziek gaat voornamelijk over het reflecteren van de situaties. Als jezelf als individueel begrijpen wat je kunt doen in je eigen omgeving. Ik ben erg experimenteel bezig met de muziek en de lyrics.”
“Zolang ik leef is mijn vader altijd een leider die mijn leven op de rit houdt. Wanneer hij zich mij inzicht geeft in het oplossen van problemen is voor mij de inspiratie hoe ik tegen der wereld kijk.”
“De re-recordings van Fela Kuti met Ginger Baker ken ik natuurlijk als kind. Mijn vader heeft me op jonge leeftijd de discografie van Fela gegeven als inspiratiebron. Ik ken ze allemaal nog en ik kan ze wel dromen! Hahaha. Nu is het goed hoe het systeem werkt en is het goed om dat het marketing technisch uitgebracht wordt. Zijn muziek is tijdloos en voor de mensen nog steeds van belang. “
The Legacy
“Als familie zijn de close en hebben we het altijd besproken. Iedereen vraagt of we nog extra’s gaan doen met Feli. Films, boeken etc. Het is een never ending story en we willen de Legacy levend houden en we hebben nu Made die de legacy door kan geven. Al heeft hij zijn eigen leven en band gaat het allemaal door. Maar we willen wel even de ruimte hebben om iets nieuws te doen” valt Femi bij.
“Made gaat mee op tournee en wellicht is het voor mij een afscheidstour. Ik denk dat het goed is om samen te doen maar ook dat hij op eigen benen te staan. Iedere ervaring is goed. Alles is belangrijk wat hij nu leert voor later.” ‘’Wanner ik in de ochtend zeg Made wat ik je wilde vertellen is….. dan zegt hij al dat heb je al gedaan, laat me slapen hahahah” Maar wat we gaan doen op tour? Euh het wordt een bijzondere setlijst. Eentje met veel energie en veel positieve energie is blowing the audience away. De mensen moeten weer hoop krijgen en energie om te gaan leven en de nativiteit weg te werken.” Made voegt toe ‘in februari komt er een nieuwe Ep met songs die we al hebben getest bij het publiek. Het is wat anders dan het album, maar minstens zo uitdagend!”
The Legacy is het album of box van beide albums van deze heren. De albums van Fela Kuti zijn nog steeds actueel qua muziek als politiek. Vice president Kamala Harris gebruikte Fela’s muziek in haar campagne. Biden sluit aan en de beats van Kuti gaan