De Engelse singer-songwriter Billy Bragg behoort tot een van de oudgediende die de punk en folk samenvoegt. De maatschappelijk kritische teksten die eind jaren 70 en 80 door de punkscene een stem kreeg en de folksound als singer-songwriter op een akoestische gitaar. Dat doet aan een Bob Dylan denken en daarmee hebben we misschien de kern van deze man te pakken. De Engelse Bob Dylan kent inmiddels een grote schare fans, maar is nog steeds een ondergewaardeerde songwriter.

De politieke verandering

Het nieuwe album The Million Things That Never Happened is inmiddels zijn 13de album en weet met dit album verrassend goed uit de hoek te komen.

“Het album kent op het eerste gezicht minder politiek gerichte songs. Al gaat hier meer om verantwoordelijkheden. Zoals de songs ‘The Buck Doesn’t Stop Here No More’ en Freedom Doesn’t Come For Free’ gaan vooral over je verantwoordelijkheid nemen voor waar je voor staat. Op de andere songs gaat  het  vooral om empathie en als socialisme geen empathische invulling kent en je verantwoordelijkheid nemen, dan weet ik het even niet meer. Al is het denk ik meer een andere manier waarop ik het uit. Dat geldt ook voor de politiek. Ik probeer daarin een andere weg te vinden zodat het geheel beter op elkaar aansluit.”

De ideologie is misschien iets minder aanwezig. Ik denk dat het … laat me het  zo zeggen; politiek gaat meer over gevoelens, emoties dan de economische redenen. De mensen hier het gevoel hebben met betrekking tot de Brexit is heel anders dan de realiteit. De mensen dachten dat ze controle kregen over het land en hadden het gevoel van saamhorigheid. Ze stemden ergens mee in en hadden het gevoel dat ze regie over hun leven hadden. Maar eigenlijk deden ze dit, zonder te weten wat de gevolgen hiervan kunnen zijn. We voelen in UK nu wat de gevolgen hiervan zijn. Dus ja gevoelens is een nieuw aspect in politiek voeren.”

“Ik probeer de wereld te schetsen in de songs zoals ik ze zie. Gedurende de pandemie en het gevoel en empathie. Zorgen voor andere mensen en elkaar. Over wat het mentaal met je doet en wat voor gevolgen dat kent. Dat lijkt me beter dat altijd maar hetzelfde liedje te zingen zoals op het laatste album. Euh dat is alweer 2008-9 nee 2013! Geen Brexit, geen Covid, maar vooral hoe de wereld er nu uit ziet.”

“Het is allemaal veranderd en de wereld is veranderd. De jonge generatie zal wellicht de eerste zijn in lange tijd, die niet rijker gaat worden dan hun ouders. Het klimaat is zeker aan het veranderen. Het is nu half december en het is alsof de herfst net is begonnen. Dus ja dat heeft een adres nodig om dit te kunnen veranderen. Dat is de nieuwe generatie. ‘Mid-Century Modern’ gaat over deze generatie die anders tegen de politiek kijken. Voor 40 jaar heb ik een andere kijk hierop. Anders kijken naar de dingen en dat doen zij dan ook weer. Wij moeten ons niet vasthouden aan onze idealen. Die veranderen ook weer. En dan hoef je niet meer te vallen in het cynisme wat we nu hebben en toen voor ogen hadden. Hoe klinkt een 60 jaar oude Billy Bragg in deze tijd. Dat is voor mij een centrale vraag.”

De muzikale verandering

“Het veranderd ook in de muziek. Je kunt niet blijven hangen in de tijd van toen. Met de albums Mermaid Avenue I & II met Wilco is het eigenlijk veranderd. Dat werd meer een samenwerking ervaring. Vanaf die tijd probeer ik de albums met een band te maken. Het proces is veel interessanter. En ik heb mezelf in de Americana genre verdiept. Dat is best interessant hoor. Natuurlijk ben ik geen Amerikaan, maar de gedachte hierachter is breed georiënteerd. Dat is leuk.

Wat aardig is , is dat mensen die aangesloten zijn bij de Americana stijl zijn eerder puur in de kunst van songwriting en niet vanuit de commercie bewogen. Ze staan anders in het leven, schrijven hun eigen songs of zoeken mensen  die hen in de basis verstaan. Dat is volledig anders in de pop business waar je meerdere songwriters aan het werk hebt die iets van een product maken. Daar is niks mis mee hoor, wanneer dit een mooi nummer oplevert is dit al een geslaagd doel. Al is het voor degene die de kunst van schrijven ontwikkeld, is het goed om een community te hebben die elkaar aanvoelt en inspireert.”

Door de jaren heen weet Billy Bragg een muzikaal schilderij te maken van Engeland. Ieder album geeft het beeld van Engeland weer. “Er is inderdaad een connectie tussen de albums. Op het nieuwe album staat een song ‘I Will Be Your Shield’. Het is een update van de humane activiteiten in een ander perspectief. Ik heb het alleen een andere bewoording gebruikt. Het klopt, er zit een rode draad in de albums door de jaren heen, als je het zo bekijkt.”

“Met de titeltrack The Million Things That Never Happenend gaat over deze tijd en wanneer het over is. Wanneer het voorbij is, zal het een soort van opluchting zijn. Het gaat over dat je terug kijkt en dat je denkt wat je in deze periode niet kon doen. Voor de een zijn het kleine dingen, sociaal met elkaar omgaan, 1,5 m zoals het nu gezamenlijk naar de pub gaan voor een drankje. Voor de ander zal het gaan om dingen die ze nooit meer zullen vergeten. Denk hierbij aan dat je er niet bij kon zijn wanneer je kind is geboren, begrafenissen of dat soort dingen met impact.”

Woody Guthrie

Wanneer je de discografie van de man bekijkt, zit er een stuk leegte tussen. Enkele jaren die missen zijn volledig aan een ander project besteed. Woody Guthrie. “Het was een enorm leerzame periode. Het was een enorme eer eigenlijk. Ik heb Norah  (dochter van Guthrie) gezegd, toen ze me vroeg om de songs van Guthrie te bewerken, is dit niet een klus voor een Amerikaan?  Maar zij voelde dat dit iets moest zijn voor iemand die met afstand naar de songs kon kijken.

De Amerikanen zijn too close als het gaat om Woody songs en wat wil vertellen. Norah was te bang dat mensen dan gaan rommelen in de geest van wie Woody was. Ze waren te veel fan of betrokken hen op henzelf.  Het idee is dat ze wilde ons dwingen om academisch te denken op een andere manier zo naar haar vader haar gedachte goed te kijken. Om het imago van haar vader opnieuw tegen het licht te houden. Niet als een platte held voor velen, maar als een man van vlees en bloed.”

“Het ging er vooral om dat we hem in een ander perspectief benaderen. Ik zag Woody als een deel van de Amerikaanse cultuur. Niet als een held zoals Bob Dylan, Neil Young en Bruce Spingsteen als kind dit al had. Zij waren too close met betrekking tot Woody. De enige waar ik close mee was, was Norah. Zo zag ik Woody door haar ogen en perspectief en leerde ik hem meer kennen. Ik vertrouwde haar en zij vertrouwde mij, zodat we samen tot een product kwamen wat zij vooral voor ogen had.” Daar ben ik vooral trots op.”

Wat ik vooral heb geleerd dat wanneer we songs schrijven dat we ons bewust moeten zijn van het cynisme, en dat we dat zoveel mogelijk moeten vermijden. Te veel cynisme verwoest het idealisme om de wereld te verbeteren. De beste antidope voor cynisme is activering. Vandaar dat ik mensen graag actief betrek bij de activiteiten. Wanneer ik een optreden geef, zoals in de tournee wat ik nu doe, sluit ik de show af met ‘There Is Power In The Union’. Een sing-along song met handen in de lucht. Wanneer ik dan van het podium ga, voel ik de activiteit en is het cynisme veranderd. In mijn baan, is dat ik het publiek daarin ook meeneem en dat verander. Zo dat zij ook hun activiteit,  idealen een energie boost heeft gegeven en het cynisme even aan kant legt. Het is een solidariteit in het nummer dat je aan iedereen meegeeft.”

Gezamenlijk naar Adele luisteren

“Het gaat er om dat je niet de enige bent die over een thema nadenkt en dat je dit kunt delen. Het hoeft niet over politiek of maatschappelijke vraagstukken te gaan hoor. Stel je voor dat alle gescheiden vrouwen die nu naar Adele gaan of de plaat kopen. Die voelen de ervaring van Adele haar ervaring van de afgelopen tijd. Zij bezingt de ervaring van wat zij hebben meegemaakt.  Het wordt dan van hen en men identificeert zich dan met Adele. Wanneer ze meezingen met een song dat Adele heeft geschreven, over hun ervaring. Adele zingt het, zij zingen het na, en tienduizend andere mensen gaan het nummer meezingen. En dan zie je dat de mensen die de ervaring delen, het gevoel hebben dat ze er niet alleen voor staan. Dat is wat ik bedoel met sociale solidariteit. Maar fundamenteel is het hetzelfde.”

Vader zijn

“Vader zijn is fantastisch, maar weet je ik ben inmiddels al grootvader. Mijn stiefzoon heeft 2 dochters en die noemen me grootvader, dat is zo leuk! Ze komen dan en dan gaan we samen gitaar spelen. Niet dat ze al kunnen spelen, maar ik neem dan de gitaar en zij ook ieder een en dan plukken ze mooi mee. Dat is heerlijk om te zien! Het is fantastisch! Mijn zoon hielp me met  ‘Ten mysterious Photos That Can’t Be Explained’ . Hij is ook een singer-songwriter, Jack Valero. Hij schreef het middenstuk. Toen hij het orineel hoorde, zei hij dat hij het kon verbeteren en dat heeft ie ook gedaan. Ik hou wel van zijn eigen werk hoor. Niet alleen omdat het mijn zoon is, maar hij maakt al 15 jaar songs. Het is dan ook mooi om samen te werken.”

Billy Bragg speelt volgend jaar 20 21 en 22 mei in Paradiso te Amsterdam.